Jak założyć organizację pozarządową Dowiedz się, zadaj pytania ekspertce. Przyjdź na webinar >
Nazwa Stowarzyszenia Magurycz pochodzi od góry nieopodal wsi Bartne, gdzie przez wieki pozyskiwano piaskowiec, służący za materiał na żarna, kamienie młyńskie, nagrobki i krzyże. Bartneńscy kamieniarze słynęli w całej okolicy ze swego kunsztu i znakomitych wyrobów, i do tej tradycji - pracy z kamieniem i w kamieniu - stowarzyszenie nawiązuje.
Magurycz od lat remontuje cmentarze na terenach południowo-wschodniej Polski, które pozostały bez opieki wskutek wysiedleń i Holokaustu. Wolontariusze Nadsania i Magurycza pracowali na prawie 100 cmentarzach i wyremontowali blisko 1000 nagrobków, krzyży oraz innych obiektów małej architektury sakralnej.
Słowo "magurycz", pochodzące z języka rumuńskiego, a mające słowiańską końcówkę, wskazuje na dawne dzieje regionu, których dziś śladem są toponimy. W nich przechowała się historia miejsca i świata, w którym przez setki lat współistniały różne grupy etniczne, narody, kultury i religie.
Idea pracy na cmentarzach jest apolityczna, nie służy żadnej instytucji czy kultowi, nie głosi żadnej jedynie słusznej wizji historii, nie wynika też z inspiracji religijnej, a odwołuje się do wrażliwości i potrzeby służenia. Jej istota tkwi w fascynacji różnorodnością i możliwością współistnienia tego, co zdaje się antynomią. Reanimacja obszarów sacrum, a siłą rzeczy krajobrazu kulturowego, który współtworzył różnorodny i przez to tak bogaty krajobraz Karpat, wskazuje na wartości, które są dla nas wyjątkowo cenne.
Idea ta służy zatem ochronie zabytków, dziedzictwa kulturowego, a także środowiska przyrodniczego, przede wszystkim na terenach południowo-wschodniej Polski i Karpat, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony sztuki sepulkralnej cmentarzy wyznaniowych, przydrożnej architektury sakralnej oraz sztuki cerkiewnej. Magurycz to idea powrotu do przeszłości, odkrywania tajemnicy pozornej pustki, w której jeszcze nie tak dawno współistniały różne kultury i religie.
Prowadzone działania
Prace MAGURYCZA mają charakter społeczny i w istotny sposób przyczyniają się do rozwoju wrażliwości na sztukę mniejszości narodowych zarówno uczestników obozów, jak i społeczności lokalnych. Zachowanie krajobrazu kulturowego ma istotny wpływ na współczesną percepcję regionu.
Większość obiektów, które są przedmiotem naszego zainteresowania, została celowo zdewastowana. Jesteśmy przekonani, że przywracanie im dawnej świetności ma sens i ocala je, a jednocześnie kształtuje postawy otwarte i tolerancyjne oraz pełne szacunku i zrozumienia dla przeszłości.
Celem obozów remontowych - organizowanych każdego roku - jest przede wszystkim remontowanie, inwentaryzacja i dokumentacja sztuki sepulkralnej, krzyży i kapliczek przydrożnych oraz wszelkich obiektów sztuki sakralnej pozostających bez opieki na terenach południowo-wschodniej Polski (głównie Bieszczady i Beskid Niski), zamieszkiwanych głównie przez Bojków i Łemków, a także Żydów, Polaków, Cyganów i Niemców.
Magurycz od 2006 roku realizuje regularnie projekty z partnerami z Ukrainy.